Uitgekookt!

Winnaar van de Wageningen Persprijs 2014!

Ingezakte soufflé, biefstuk als een schoenzool, grijsgrauwe boontjes, slappe frites en geschifte mayonaise. Uitgekookt! draait om de mislukkingen in de keuken. Wat zijn de oorzaken en hoe kunnen ze worden voorkomen?

Veel thuiskoks staan regelmatig met de handen in het haar. Niet alleen kunnen gerechten die je al jaren maakt zo ineens mislukken, maar ook het tot op de letter volgen van een recept is lang niet altijd een garantie dat het eindresultaat ook maar in de verste verte lijkt op het plaatje. En dan blijft het knagen: wat heb ik in hemelsnaam verkeerd gedaan?

Uitgekookt! duikt in de scheikundige, biologische en natuurkundige processen die tijdens het koken plaatsvinden, om de antwoorden te achterhalen.
In korte, bijna sprookjesachtige verhaaltjes, wordt verslag gedaan van deze zoektocht. En wat blijkt: niets menselijks is de wereld in onze pannen en potten vreemd. De verhalen achter de mislukkingen zijn wetenschappelijk, maar gaan tegelijkertijd over oorlog, liefde, eenzaamheid en verbondenheid. Eiwitmoleculen doen manhaftige pogingen om de kwetsbare luchtbelletjes in de soufflé te beschermen, in de mayonaise vechten de oliedruppels een verbeten strijd uit met de eierdooiers en in de boontjes wordt het mooie groene chlorofyl vakkundig gesloopt door zuren en enzymen.

Uitgekookt! onderscheidt zich van alle andere kookboeken. Niet alleen omdat het de amateurkok kennis verschaft over het hoe en waarom van het koken. Maar ook omdat iedereen die Uitgekookt! leest, nooit meer met dezelfde ogen zal kijken naar wat zich in onze potten en pannen afspeelt. En als je eenmaal weet wat er mis ging, begrijp je ook hoe je mislukkingen kunt voorkomen.

Wetenschapsjournaliste Annemieke Smit won met dit boek de vierjaarlijkse Wageningse Persprijs 2014. Uitgekookt! levert volgens de jury een substantiële bijdrage aan ons begrip van wat wij eten. De jury voorziet dat het boek de potentie heeft uit te groeien tot de nationale referentiegids voor keukenwetenschappen voor een breed publiek.

Annemieke Smit (1957) is wetenschapsjournalist, verwoed hobbykok en kookblogger. Na haar studie sociaal-economische geschiedenis werkte ze vijf jaar als redacteur bij NRC Handelsblad. Vervolgens stapte ze over naar de VPRO, waar ze eerst wetenschapsprogramma’s maakte voor televisie en vervolgens voor de radio. Daarnaast schrijft ze een kookblog op 100gradenenmeer.nl.
- ‘Annemieke Smit toont met haar boek een wereld waardoor u nooit meer hetzelfde kijkt naar wat er zich afspeelt in uw potten en pannen.’ - ‘Annemieke Smit paart precieze uitleg aan vrijheid, en is daarmee de ideale kookboekschrijver.’ - ‘Zelden zo’n grappig en toch ook nuttig keukenboek in handen gehad.’

‘Hier geen ingewikkeld moleculair gedoe of wetenschappelijk jargon. Sterker nog: Annemieke kijkt met een heel andere blik naar de gewone huis-, tuin- en vooral keukendingen dan de meeste mensen. Hoe komt het dat brood rijst? Zij ziet meteen gistmeisjes voor zich, niet een paar, neen, tientallen miljarden die met z’n allen een feestje houden en daarmee ons dagelijkse brood opblazen.’ - … ‘niet alleen een praktisch maar ook heel leerzaam boek. In korte, begrijpelijke stukjes wordt uitgelegd wat er tijdens het kookproces precies met de verschillende ingrediënten gebeurt en hoe u tot een perfect resultaat kunt komen. U krijgt een minicursus over zetmeel, proteïnes, vetten en enzymen en hun rol in de voeding en het koken. En dat alles wordt u op een luchtige en aanschouwelijke wijze gepresenteerd, in korte pittige teksten met een behoorlijke portie humor.

Aan de vormgeving is duidelijk heel veel zorg besteed. Met zijn harde kaft is het boek bestand tegen menig keukenstootje. De overzichtelijke indeling zorgt ervoor dat u snel vindt wat u zoekt. De tekst wordt overvloedig geïllustreerd met sprekende tekeningen en aantrekkelijke foto’s. En het feestelijke rode leeslint is echt de kers op de taart!’